- WORMACIA
- WORMACIAGerman. Worms, Galli Vormes, olim Borbetomagus, seu Bormetomagus Vangionum; est autem Celtis Magus idem quod domus ac burgum, unde Noviomagus, Drusomagus etc. A Treveris opinio est ortam essse quibus etiam quotannis tributum contulerit: ab his ad Romanos translata, ab Attila eversa, postea a Clodoveo Francorum Rege reparata, urbs est Palativatus inferioris ampla, Imperialis, sed male culta. Ad Rhenum. Pluries capta et recepta. Sub proprio Episcopo cum tractu parvo. Habuit alias Archiepiscopos, sed ob perfidiam Gervilionis, a Pipino in Episcopatum A. C. 729. Transrit. Baudrand. Maguâ fuit apud Romanos et Gallos auctoritate. Quippe quae quasi asylum quoddam et praesidium habita est, comitiisque celebrata. Palatium hîc quondam Dagoberti Francorum Regis et praetorium Vangionum Ducis Conradi, quod cum successori huius Otroni castellum esser forensis latrocinii, operâ Henrici II. Imperatoris Bruxellam se recipere, et oppido omne ius suum vendere coactus est. Sic Civitas in libertatem vindicata Imperio accessit. Privilegia accepit insignia a Friderico II. Carolo IV. Maximiliano I. Ferdinando I. Imperatoribus. Episcopo quidem iurare solet, sed non nisi in quibusdam eius iussa observat, in reliquis libera manens; nec plures quam unicum Senatorem Praesul constituendi ius habet. Insignia Civitatis clavis alba in rubro clypeo, ius Patronatus hîc Elector Palatinus habet. Synodô in civitate habitâ A. C. 1078. Gregorius VII. Pontifex Roman. adulterii, Necromantiae, aliorumque criminum accusatus et depositus est: sed longe celebrior illa fuit, ad quam vocatus Lutherus A. C. 1521. amicis ob periculum iter dissuadentibus, respondit, se iturum, etiamsi sciret, tot ibi Diabolos sibi obstituros, quot in tectis urbis tegulae essent: dein eô appulsus coram totius Imperii Senatu causam Euangelii imrepide egit, ut apud Sleidanum videre est. Unde Wendelini Helbachii τετράςτιχον:Urbs iacet aequoreo celebris contermina Rheno,Vangionum sedes quae generosa fuit.In qua vel toto coram sacer orbe LutherusConfessus Christi dogmata pura fuit.Vide Limnaeum Enucl. l. 4. c. 65. et in voce Vangiones. Iam vero in ruinis iacet, a Gallis eversa A. C. 1689.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.